วิธีดูไก่ชน
วิธีดูไก่ชนข้อแรกต้องวิเคราะห์จากรูปลักษณะ
- ความสูงของวิธีดูไก่ชน ให้เริ่มดูที่ข้อขา ช่วงแข้งที่ยาว
- น้ำหนักของไก่ชน ต้องโครงใหญ่ น้ำหนักน้อย
- อายุไก่ชน
3.1 ให้สังเกตเดือย ควรมีเดือยยาวและแหลม หรือเดือยตัดเป็นปากฉลาม ถือว่าเป็นไก่ที่มีอายุดี
3.2 เกล็ดแข้ง ให้สังเกตที่แข้งไก่ว่ามีการหลุดหรือเปลี่ยนเกร็ดหรือไม่ ถือเป็นไก่อายุดี
3.3 ขน ควรมีร่องรอยทั้งขนเก่าและใหม่
- วิธีดูไก่ชนรูปลักษณ์ดี
4.1 ใบหน้าเล็ก คางรัด หงอนบางกลางหงอนสูง
4.2 ปากใหญ่ยาว ปากเป็นร่องน้ำสองข้างลึก (ปากสีเดียวกับขา)
4.3 นัยตาดำเล็ก ตาขาวมีสีขาว (หรือตาสีเดียวกับสร้อยคอ)
4.4 ยืนขาตรงอกเชิด ไก่ชนเน้นเชิงบน กระดูกหน้าอกใหญ่ ยาว
4.5 สร้อยคอต้องยาวติดต่อสร้อยกลางหลัง คอใหญ่และกระดูกปล้องคอถี่ๆ
4.6 หางยาวแข็ง โคนหางใหญ่
4.7 เส้นขาใหญ่ แข้งเล็ก แห้ง ร่องเกล็ดแข้งลึกและกลม เกล็ดแข้งใส เหมือนเล็บมือ อุ้งเท้าบาง แคร่หลังใหญ่ นิ้วเล็กยาว เล็บยาว
ลักษณะแข้งไก่ชน
วิธีดูไก่ชนข้อสองพิจารณาชั้นเชิง
- ตีคู่ต่อสู้โดยสาดแข้งเปล่า
- ยืดคอไปจิกบ่าคู่ต่อสู้แล้วตีเข้าท้องหรือหน้าอก
- มุดต่ำจิกขาจิกข้าง โดดขึ้นตี
- มุดเข้าปีก โผล่ไปจิกหัว หู หรือสร้อย แล้วตีเข้าหัว คอ หรือตะโพก
- ใช้คอขี่พาด กด ล๊อค ทับ กอด เมื่อได้ทีจิกหู ด้านนอก ด้านใน แล้วตีเข้าท้ายทอย
- หลอกคู่ต่อสู้วิ่งตาม พอได้ทีตีสวนกลับ
- ยืนตั้งโด่ จิกสูงแล้วบินตี
- เอาหัวหนุนคอหนุนคางคู่ต่อสู้ แล้วชักหัวออก พอคู่ต่อสู้พลาดก็จิกหัวตี
ลักษณะโครงสร้างไก่ชน
วิธีดูไก่ชนข้อสามเพื่อได้เปรียบด้านการชน ต้องวิเคราะห์จากลักษณะ 2 สิ่งนี้คือ ดูที่ปากและแข้งของไก่
วิธีดูไก่ชนจากปาก ถือเป็นส่วนสำคัญหนึ่งของไก่ที่สำคัญในไก่ชน มี 5 แบบ คือ
- ปากสกุลร่องน้ำ เป็นปากขนาดใหญ่ มีร่องปาก (ร่องน้ำ) จากแนวจมูกลงมาปลายปากทั้งสองข้าง ปลายปากงองุ้มเล็กน้อย มีสีปากเป็นสีเดียวกับสีแข้ง ถือว่าเป็นปากดีที่สุด
- ปากมังกรคาบแก้ว หรือ ปากมังกรคาบเพชร เป็นปากลักษณะคล้ายกับปากสกุลร่องน้ำ แต่ปากไม่เป็นสีเดียวตลอด มีแซมดำ แซมขาว หรือ แซมแดง ตรงข้างปากบน มีแนวร่องน้ำทั้ง 2 ข้าง
- ปากปัดตลอด (สีเดียว) คือ ปากดำล้วน หรือปากขาวล้วน ไม่มีขีดมังกร ไม่มีร่องน้ำ (รางน้ำ) ข้างปาก ถ้าสีปากมีสีเดียวกับสีแข้ง เล็บ เดือย ด้วยแล้วจะดีมาก
- ปากนกแก้ว เป็นปากลักษณะโคนเหง้าปากใหญ่ ปากสั้น ปลายปากงองุ้มแข็งแรง
- ปากใหญ่ แบบปากอีกาแต่ปลายปากไม่งองุ้ม
วิธีดูไก่ชนที่แข้ง มี 2 ประเภทคือ
จุดเด่นแข้งกลม คือ ลักษณะแข้งเรียวหวาย/แข้งคัด กลางแข้งจะโค้งไปด้านหน้าเล็กน้อย ซึ่งจะช่วยในการทรงตัวและรับน้ำหนักได้ดี จะเป็นไก่ประเภทที่ตีเก่ง มีความว่องไวในการตี และมีความแม่นยำในการตี โดยมักจะโจมตีที่หัวและคอซึ่งเป็นจุดอันตรายทั้งสิ้น
จุดเด่นแข้งเหลี่ยม คือโครงสร้างกระดูกบริเวณด้านหน้าแข้งของไก่ตัวนั้นเป็นเหลี่ยมนูนขึ้นมา ส่วนเกล็ดด้านหน้าจะมีการยกตัวสูงกว่าแถวอื่นและมีการเรียงตัวเป็นแถวขั้นมาแถวหนึ่ง แต่ก็มีบางตัวที่มีเกล็ดยกตัวออกมาเป็นสันทางด้านข้างแข้งแทนด้านหน้า โดยจะเรียกว่า เกล็ดแข้งเปิดปีก จะมีรูปร่างที่ใหญ่กว่าแบบกลม เน้นการตีหนัก ตีแรงมีลีลาการตีหลากหลายตีได้ทั้งหัว คอ และ ลำตัว ส่วนใหญ่เน้นการตีที่ลำตัวมากกว่า